Gübre içeriği analizleri ve DNA barkod/bandrol denetimleri yapılıyor
Gübre dağıtıcı ve bayi denetimleri, 09.06.2021 tarih ve 31506 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 'Gübrelerin Piyasa Gözetim ve Denetimi Yönetmeliği' ve 23.02.2018 tarih 30341 sayılı 'Tarımda Kullanılan Organik, Mineral Mikrobiyal Kaynaklı Gübrelere Dair Yönetmeliği' doğrultusunda gerçekleştirilmekte
Tarım ve Orman Bakanlığınca kurulan GTS (Gübre Takip Sistemi); el yapımı patlayıcılarla mücadele, taklit, tağşiş, sahte ve merdiven altı üretimin engellenerek haksız rekabetin önüne geçilmesi ve çiftçiler ile mevzuatlara uygun gübre üreterek piyasaya arz eden gübre üreticisinin korunması kapsamında; üretimden son kullanıcıya kadar bütün tedarik zincirinin izlenebilirliğini ve takibini sağlamak amacı 2018 yılından itibaren kullanılmakta. Bu sayede Çiftçiler gübre bayilerinden T.C. kimlik numaraları ile gübrelerini alabilmekte.
Bu uygulama ile gübreler, içeriğine işaretleyici DNA Barkod uygulanarak ve gübre ambalajına karekod (DNA Bandrol) yapıştırılarak GTS’ye kaydı yapılmakta ve izlenmektedir. Gübrelerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi kapsamında, 81 ildeki Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı gübre denetçileri tarafından denetimler yapılmakta. Tarım ve Orman Bakanlığının yaptığı illere göre denetim planında, Samsun’da 23 – 31.10.2023 tarihlerinde denetimler başlamış olup, yapılan denetimlerde numuneler alınmakta. DNA Barkod ve izlenebilirliğinin kontrolünün hızlı ve etkili bir şekilde yapılması amacıyla Üretim yerlerinde ve gübre bayilerinde alınan numunelerin DSPN cihazıyla analizleri yapılmakta.
Konu ile ilgili açıklama yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “GTS uygulamasında, özellikle gübrelerin içeriğine uygulanan DNA barkodunun analiz edilerek son kullanıcısına ulaşılabilmesi, el yapımı patlayıcı imalinde kullanılan gübreleri amacı dışında kullananların belirlenerek cezalandırılmasında önemli rol oynamaktadır.
Samsun’daki 17 ilçe bulunan dağıtıcı ve üretici firmalardan DNA Barkot numunesi alım işlemine, 23.10.2023 tarihinde GTS’den görevli iki teknik personelle başlanmıştır. Samsun’da bulunan, 52 adet dağıtıcı ve 7 adet üretici firmadan olmak üzere toplam 61 adet DNA Barkot numunesi alınarak analize gönderilmiş olup denetimler devam etmekte.
Gübrelerin paketlenme aşamasından son kullanıcıya kadar takibinin sağlanması GTS(Gübre Takip Sistemi) üzerinden yapılmaktadır. Bu kapsamda, Samsun genelinde faaliyet gösteren, gübre dağıtıcı belgesi bulunan iş yerlerinin denetimi aralıksız devam etmektedir. Denetimlerde etiket kontrolü, DNA barkod testleri yapılıp, içerik analizi ve DNA barkod/bandrol tespiti için gübre numuneleri alınmakta ve çalışmalar tüm hızıyla devam etmektedir.
GTS sayesinde sağlıklı veri oluşturulmakta, Tarım politikalarının sürdürülebilirliğine katkı sağlanmakta, çiftçilerimiz bürokratik işlemlere gerek kalmadan sadece kimlik numarasıyla bayilerden gübrelerini alabilmektedir. Ayrıca piyasaya nitratlı gübre arz eden üretici ve ithalatçı firmaların paketleme ünitelerine yüklenici firma tarafından sistem ücretsiz olarak kurulmaktadır” dedi.